Tại buổi công báo báo cáo của Ủy bán Giám sát số tiền quốc gia ngày 24/4 , các chuyên gia đều nhận định , hiện sức khỏe của hệ thống giao thông các tổ chức tín dụng đã tốt lên nhiều nhưng cũng có ý kiến ý là hiệu quả sinh lời của hệ thống giao thông này vẫn thấp.
tài sản tăng , lợi nhuận giảm
Ông Trương Văn Phước , Phó chú tâm Ủy bán Giám sát số tiền quốc gia cho biết , năm 2013 tổng tài sản của hệ thống giao thông tổ chức tín dụng đã tăng 15% so với năm 2012. Mức tăng này là tự do tương đối cao , bởi mức tăng 1% của những năm sau khác hẳn với mức tăng 1% của những năm trước.
"Hiện tổng tài sản của hệ thống giao thông tổ chức tín dụng lớn hơn nhiều so với dĩ vãng nên tăng 15% là rất lớn , " ông Phước nhấn mạnh.
ngoại giả , chất lượng tài sản được cải thiện , trong đó tỷ lệ nợ quá hạn , nợ xấu tổ chức tín dụng đang có xu hướng bắt đầu giảm. Hiện hệ thống giao thông bank đã xử lí khoảng 106.000 tỷ đồng nợ xấu; trong đó xử lí bằng nguồn xơ cua 66.000 tỷ đồng , công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng ( VAMC ) mua khoảng 40.000 tỷ đồng.
Đáng lưu tâm , theo ông Phước , cơ cấu tín dụng theo loại tiền trở nên cân đối hơn với việc tín dụng VND tăng từ 81% ( 2012 ) lên mức 85% ( 2013 ) đồng nghĩa với tỷ trọng tín dụng ngoại tệ giảm , điều này cũng phản ánh một phần là hiện tượng USD hóa đã giảm.
Ông Phước ý là cơ cấu tài sản nhượng theo hướng hăng hái hơn. Dĩ vãng , cứ 100 đồng thì 70 đồng là tiền huy động , và 30 đồng là tiền vay bợ trên phân khúc liên bank. Nhưng nay , tỷ trọng tài sản phân khúc liên bank giảm từ 23% ( 2011 ) xuống còn 17% ( 2013 ). "Mức giảm 6 điểm phần trăm này mà nói nôm na là 6 đồng đã được đền bồi từ tiền gửi của dân , ngăn lại trong một giới hạn nhất định vay bợ , xui xẻo trên phân khúc liên bank , " ông Phước giải thích.
nhìn nhiều mặt được của hệ thống giao thông bank thời gian qua nhưng các chuyên gia cũng ý là hiệu quả sinh lời thời gian qua của các tổ chức tín dụng lại giảm mạnh.
Theo ông Phước , thực ra với dư nợ tín dụng có xu hướng gia tăng so với bình thường thì thường nhật lợi nhuận bank tăng theo. Nhưng hiệu quả sinh lời bank giảm mạnh từ năm 2009 , với lợi nhuận trên vốn ( ROE ) giảm từ 15% ( 2009 ) xuống còn 6% ( 2013 ). Mức giảm này là cực lớn. “Nhiều tổ chức tín dụng còn âm lợi nhuận hoặc lợi nhuận vòng vèo ở mức 1% , ” ông Phước nói.
Việc xử lí nợ xấu , tăng cường trích lập xơ cua xui xẻo làm cho lợi nhuận giảm mạnh nhưng nhờ đó hệ số không có các mối nguy hiểm hoặc rủi ro vốn cao hơn mức tối thiểu theo quy định ( 9% ) , đạt mức 12 , 8% ( 2013 ).
tuy nhiên , về con số không có các mối nguy hiểm hoặc rủi ro vốn của hệ thống giao thông bank , nguyên chú tâm Ủy ban Giám sát Lê Đức Thúy ý là , trong hệ thống giao thông cũng có những bank có nguy cơ mất vốn , rất dễ dẫn đến khả năng đổ vỡ dây chuyền nếu cảnh huống xấu xảy ra. "một năm do đó nó sẽ bị lãng quên" , Ủy ban cần đánh giá lại tổng quan tình hình "sức khỏe" của tuốt thân thể nền kinh tế , để biết được ở đâu có bộ phận đang tiềm tàng nguy cơ về "mầm bệnh."
Nợ xấu vẫn rất… xấu
Theo đánh giá của Ủy ban Giám sát , tỷ lệ nợ xấu , nợ quá hạn của toàn hệ thống giao thông bank bắt đầu giảm. Nợ xấu theo thông lệ quốc tế được kiểm soát và giảm xuống , khoảng ở mức 9-10% , tương đương mức mà bank quốc gia đưa ra. Tuy nhiên , nhiều chuyên gia kinh tế tỏ ra quan ngại về vấn đề nợ xấu trong hệ thống giao thông bank Việt Nam.
Ông Lê Đức Thúy ý là nói nợ xấu trong tầm kiểm soát thì chưa phải. Tuy nợ xấu của Việt Nam chưa tai hại đến mức chẳng thể xử lí được nhưng cần phải có đột phá. Thế nhưng đến nay xử lí nợ xấu chỉ dựa vào cố gắng của các bank và một đôi phương án thì không hiệu quả.
“Thị trường đang đợi chờ những chỉ đạo , hướng đi đột phá hơn nữa của bank quốc gia để nợ xấu được xử lí hiệu quả , ” ông Thúy nhấn mạnh.

Cùng mối băn khoăn này , Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế quốc hội Nguyễn Đức Kiên nhận xét: “Tôi thấy xử lí nợ xấu về bản chất là hạch toán chứ không phải xử lí bằng nguồn số tiền thực để có tác động thực vào nền kinh tế.”
Tăng trưởng tín dụng cũng được các chuyên gia quan tâm , tiến sỹ Nguyễn Đình Cung , quyền Viện trưởng Viện nghiên cứu và Quản lý kinh tế trung ương ( CIEM ) , ý là tín dụng tăng là xu hướng tốt nhưng cần đánh giá rõ cơ cấu tín dụng để xem hiệu quả dòng vốn đến đâu.
Theo ông Cung , nếu nhìn bank như chức vụ mua bán thì tiền cho Chính phủ vay hay tư nhân vay cũng như nhau , nhưng nhìn từ giác độ nền kinh tế thì không phải thế. Cụ thể , tiền cho Chính phủ vay hưởng dụng có hiệu quả không , có "chèn lấn" tư nhân không , nếu kém hiệu quả và "chèn lấn" tư nhân thì rõ ràng đẹp tăng trưởng nền kinh tế bị thu hẹp.
“Tôi ý là tín dụng chưa ra được có xác xuất vì nghẽn ngay trong dòng , chỗ có xác xuất tiếp thụ thì vốn không đến nơi. Rõ ràng phân khúc phân bổ tín dụng có vấn đề nên tín hiệu phân khúc lệch lạc , ” ông Cung nói.
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cũng ý là , dòng tín dụng chảy nhiều vào công ty quốc gia , khiến khối công ty tư nhân tiếp cận vẫn rất khó khăn.

nhìn tình trạng nguồn vốn tín dụng những năm qua đổ vào các tập đoàn , Tổng công ty quốc gia rất lớn , Ủy ban Giám sát đã có nghiên cứu , khảo sát vấn đề này , song chú tâm Vũ Viết Ngoạn cho biết , chưa thể đưa ra con số cụ thể vì việc nghiên cứu chưa hoàn thành./.